Oʻzbekistonda yil davomida amaldorlarning davlat moliyasidan qancha mablagʻni oʻzlashtirgani aytildi

“Korrupsiyaga qarshi kurashish toʻgʻrisida”gi Qonun loyihasi bilan Jinoyat kodeksining sakkizinchi boʻlimi “korrupsiyaga oid jinoyatlar” degan yangi atama bilan toʻldirilib, 15 turdagi jinoyat tarkiblari korrupsiyaga oid jinoyatlarga kiritilmoqda.

Shu bilan bir qatorda, korrupsiyaga oid jinoyatlar uchun aybdor shaxsga nisbatan jazo choralarini yanada kuchaytirish maqsadida, jinoyatlar mansab mavqeini suiisteʼmol qilish yoki xizmat mavqeidan foydalanib sodir etilgan jinoyatlar uchun 10 yilgacha ozodlikdan mahrum qilish jazosi nazarda tutilmoqda.

“Pora olish”, “pora berish” va “pora olish-berishda vositachilik qilish” qilmishlar uchun Jinoyat kodeksining tegishli moddalarining uchinchi qismi sanksiyasi ogʻirlashtirilib, 20 yilgacha ozodlikdan mahrum qilish jazosi belgilanmoqda.

Statistika boʻyicha mansabdor shaxslarning jinoyatlari oqibatida davlat va jamiyat manfaatlariga 2018-yilda 556 milliard, 2019-yilda 1,858 trillion, 2020-yilda 500,1 millard., 2021-yilning 9 oyida 658 milliard soʻm moddiy zarar yetkazilgan. Mazkur qonun loyihasi bilan mansabdor shahslarga nisbatan choralar kuchaytirilmoqda. Yaʼni “Hokimiyat yoki mansab vakolatini suiisteʼmol qilish”, “Hokimiyat yoki mansab vakolati doirasidan chetga chiqish”, “Hokimiyat harakatsizligi”, “Mansab soxtakorligi” va “Hokimiyatni suiisteʼmol qilish, hokimiyat vakolatidan tashqariga chiqish yoki hokimiyat harakatsizligi” jinoyatlar agar “gʻarazgoʻylik” niyatida sodir etilsa, korrupsiyaviy jinoyat hisoblanishi belgilanib, mazkur harakatlar uchun ogʻirroq jazolar belgilanmoqda.

Shuningdek, oʻzlashtirish yoki rastrata yoʻli bilan talon-toroj qilish, firibgarlik, soliqlar yoki boshqa majburiy toʻlovlarni toʻlashdan boʻyin tovlash uchun hukm qilingan, biroq jinoyat oqibatida yetkazilgan zararni toʻliq qoplamagan shaxslarga hamda poraxoʻrlik bilan bogʻliq jinoyatlarni sodir etgan shaxslarga nisbatan jazodan muddatidan ilgari shartli ravishda ozod qilish va jazoni yengilrogʻi bilan almashtirish tatbiq qilinmasligi nazarda tutilmoqda.

Korrupsiyaga oid jinoyatlar uchun javobgarlikning muqarrarligini taʼminlash, bunday jinoyatlarni sodir etgan shaxslarga yengillashtiruvchi normalarni qoʻllashni cheklash maqsadida, javobgarlikdan va jazodan ozod qilish muddatlari ijtimoiy xavfi katta boʻlmagan va uncha ogʻir boʻlmagan korrupsiyaviy jinoyatlar uchun 10 yil, ogʻir va oʻta ogʻir korrupsiyaviy jinoyatlarga nisbatan esa tatbiq etilmaydi.