Rossiya Prezidenti Vladimir Putin AQSH tomonidan 2026 yildan boshlab Germaniyada uzoq masofaga uchuvchi raketalarni joylashtirishni e’lon qilinishini Sovuq urush davridagi raketa inqirozining dastlabki sharti sifatida baholadi. 

Uning ogohlantirishicha, agar Vashington Germaniyada uzoq masofali raketalarni joylashtirsa, Rossiya xuddi shunday raketalarni G‘arbga zarba berishga imkon beradigan masofaga joylashtiradi.

10 iyul kuni Qo‘shma Shtatlar Germaniyada 2026 yildan boshlab uzoq muddatli raketalarni joylashtirishni boshlashini, jumladan  SM-6, Tomahawk qanotli raketalari va ishlab chiqilayotgan gipertovushli qurollarni o‘z ichiga olgan uzoq muddatli joylashtirishga tayyorgarlik ko‘rishini aytdi. Ikki davlatning qo‘shma bayonotida ta’kidlanishicha, harbiylarning joylashtirilishi NATO va Yevropa mudofaasini mustahkamlashga sodiqligini ko‘rsatish uchun bo‘ladi.

1987 yilda AQSHning o‘sha paytdagi prezidenti Ronald Reygan va Sovet Ittifoqining so‘nggi rahbari Mixail Gorbachyov tomonidan imzolangan O‘rta masofali yadro kuchlari shartnomasiga ko‘ra, masofasi 500 kilometrdan ortiq bo‘lgan yerdan uchiriladigan raketalar 2019 yilgacha taqiqlangan edi.

Bitim birinchi marta ikki qudratli davlat yadro arsenallarini qisqartirishga va qurollarning butun toifasini yo‘q qilishga kelishib oldi. 2019 yilda AQSH Moskva uni buzayotganini aytib, shartnomadan chiqdi. Shu bilan birga, Vashington Rossiya NATOda SSC-8 nomi bilan tanilgan 9M729 yerdan uchiriladigan qanotli raketani ishlab chiqqaniga ishora qildi.

Sankt-Peterburgda Rossiya Harbiy-dengiz kuchlari kuni munosabati bilan Rossiya, Xitoy, Jazoir va Hindiston dengizchilari bilan suhbatda Putin AQSHni Sovuq urush uslubidagi raketa inqirozini keltirib chiqarish xavfi borligidan ogohlantirdi.

“Kelajakda yadro kallaklari bilan jihozlanishi mumkin bo‘lgan bunday raketalarning bizning hududimizdagi nishonlarga parvoz vaqti taxminan o‘n daqiqani tashkil qiladi. Biz Qo‘shma Shtatlar va uning sun’iy yo‘ldoshlarining Yevropa va dunyoning boshqa mintaqalarida harakatlarini aks ettiruvchi joylashtirish choralarini ko‘ramiz. Bu vaziyat Sovuq urush davridagi Amerikaning o‘rta masofali “Pershing” raketalarini Yevropada joylashtirish bilan bog‘liq voqealarni eslatadi”, deydi Putin.

1983 yilda Sovet rahbari Yuriy Andropov va KGB AQSHning bir qator harakatlarini, jumladan Pershing II va NATOning yirik mashg‘ulotlarini G‘arb Sovet Ittifoqiga qarshi oldindan zarba berishni boshlaganining belgisi sifatida izohlagan. Putin AQSH Yevropa va Osiyoda shunga o‘xshash raketalarni joylashtirganidan so‘ng Rossiya o‘rta va qisqaroq masofaga mo‘ljallangan yadroviy raketalarni ishlab chiqarishni qayta tiklashi va keyin ularni qayerga joylashtirishni o‘ylab ko‘rishi mumkinligi haqidagi oldingi ogohlantirishini takrorladi.

Rossiya va amerikalik diplomatlarning aytishicha, mamlakatlari o‘rtasidagi diplomatik aloqalar 1962 yilgi Kuba raketa inqirozi davridagidan ham yomonroq.