Koronavirus pandemiyasi keltirib chiqargan inqiroz oqibatida to‘plangan ortiqcha neft zaxiralari deyarli tugab bo‘ldi, deb xabar berdi Bloomberg.

Xalqaro energetika agentligining (XEA) ma’lumot berishicha, fevral oyi holatiga ko‘ra, omborlarda to‘plangan yoqilg‘i miqdori 20 foizdan ham kamroq qolgan edi. O‘shandan buyon mavjud yoqilg‘i hajmi yanada qisqardi, deb ta’kidladi Bloomberg.

XEAning hisob-kitoblariga ko‘ra, 2020-yilning iyul oyida dunyo omborxonalariga eng yuqori darajada — 249 million barrel neft to‘planib, 2015—2019-yillardagi o‘rtacha ko‘rsatkichlardan oshgan edi. 2021-yilning fevral oyida esa ularning miqdori 57 million barrelgacha kamaydi.

Neftga bo‘lgan talabning qayta tiklanishi va narxining ko‘tarilishi sababli yoqilg‘i iste’molining darajasi o‘sdi. ICE London birjasining ma’lumotlariga ko‘ra, Brent nefti 16-aprel kuni savdolarni 66,7 dollar bilan yakunladi. Shu o‘rinda, Bloomberg’ning qayd etishicha, Rossiya, Saudiya Arabistoni va Neft eksport qiluvchi mamlakatlar tashkiloti (Organization of Petroleum Exporting Countries, OPEC) ishlab chiqarish cheklovlarini ehtiyotkorlik bilan yumshatish orqali omborlarning bo‘shatilishini qo‘llab-quvvatladi.

Tabiiy resurslar bozori tadqiqotining rahbari Ed Morzening so‘zlariga ko‘ra, pandemiya davrida to‘plangan neft zaxiralari qoldiqlarining deyarli barchasi Xitoyda joylashgan. AQSh Energetika ma’lumotlari boshqarmasiga ko‘ra, AQSh omborlaridagi zaxiralar pandemiyagacha bo‘lgan davrdagi kabi 1,28 milliard barrelgacha qisqarib, deyarli tugadi. O‘tgan haftada AQShning sharqiy sohillaridagi zaxiralar oxirgi 30 yil ichidagi eng past darajagacha tushib ketdi, deb qo‘shimcha qildi agentlik.

Bundan tashqari, tankerlarga joylangan neft zaxiralari ham qisqarib bormoqda. IHS Markit tahlilchilari Yen Lin Song va Fotiosa Katsulasaning baholashicha, o‘tgan ikki hafta davomida ushbu zaxiralar 27 foizga qisqarib, 50,7 million barrelgacha kamaygan.

Citigroup’ning prognozlariga ko‘ra, neftga talabning ortishi bilan 2021-yilning yarmida ham zaxiralar kuniga 2,2 million barrelga qisqarishda davom etadi, buning natijasida Brent neftining narxi bir barreli uchun 74 dollargacha, hatto undan ham ko‘proqqa qimmatlashishi mumkin.

Avvalroq Xitoy 25 yil davomida barqaror neft ta’minoti evaziga Eron iqtisodiyotiga 400 milliard dollar investitsiya kiritishga rozi bo‘lgani haqida xabar berilgandi. Venesuela prezidenti Nikolas Maduro esa koronavirusga qarshi vaksina uchun neft bilan haq to‘lashni taklif qilgandi.

Shuningdek, Xitoydan Niderlandiyaga yo‘l olgan konteynerlarni tashuvchi eng yirik kemalardan biri Ever Given Suvaysh kanaliga tiqilib qolishi oqibatida Brent neftining narxi 5,77 foizga o‘sib, bir barrel uchun 64,3 dollarni tashkil etdi.