Jahon yangiliklari

02 Jun 09:21

Manba: xs

JSST: Sigaret tutuni har toʻrt soniyada bir kishining hayotiga nuqta qoʻymoqda

Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti keyingi paytlarda sayyoramiz aholisini bejiz kashandalik oqibatlaridan takror-takror ogoh etayotgani yoʻq.

Chunki hozir Yer yuzida yashovchi 8 milliard odamning 1 milliard nafardan ziyodi — tamaki isteʼmol qiluvchilar. Ular chekayotgan yillik sigaret miqdori 5 trillion donadan ortadi.

Aslida bu — kamayish tendensiyasi. Chunki 2000-yilda oʻn besh va undan katta yoshdagi dunyo aholisining uchdan bir qismi chekuvchi qatlamni tashkil etgan. Hukumatlar tomonidan koʻrilgan cheklov choralari, tamaki mahsulotlariga joriy etilgan yuqori soliqlar tufayli mazkur koʻrsatkich beshdan bir qismga ozaydi.

Ammo hozirgi statistika ham oʻta xavotirli. JSST maʼlumotlariga koʻra, ayni paytda eng koʻp chekuvchilar Xitoyda yashaydi: 1,4 milliard odamdan deyarli 300 million nafari tamaki mahsulotlari isteʼmol qiladi.

Aholi soniga nisbatan chekuvchilar ulushi borasida eng yuqori foizga ega mamlakat Indoneziyadir. Bu yerda 15 va undan katta yoshdagilarning 62,7 foizi tamaki tutuniga tutqin insonlar. Umuman, bugun jahon boʻylab chekuvchilarning 80 foizi past va oʻrta daromadli davlatlar hissasiga toʻgʻri kelmoqda.

Vaholanki, kashandalik oldini olish mumkin boʻlgan oʻlim holatlarining birinchi sababi. Dunyoda har 4 soniyada bir kishi chekish oqibatida hayotdan koʻz yummoqda.

“Nature” ilmiy nashrida chop etilgan tadqiqotda yozilishicha, XX asrda 100 millionga yaqin odam bu illat qurboniga aylangan. Mazkur raqamlar oʻsha mudhish Ikkinchi Jahon urushi paytida vafot etganlar sonidan ham birmuncha ziyod.

XXI asrning birinchi yarmida chekish tufayli yana 450 million odam oʻlishi taxmin qilinyapti. Buning eng keng tarqalgan sabablari saraton, yurak xuruji, insult va surunkali obstruktiv oʻpka kasalliklaridir.

Qolaversa, sigaretning atrof-muhitga ham ziyoni katta. Ularni ishlab chiqarish va isteʼmol qilish yiliga 84 million tonna karbonat angidrid (CO2) hosil boʻlishiga olib keladi.

Bundan tashqari, har yili 1 million tonnaga yaqin sigaret qoldiqlari tashlab yuboriladi va ularning filtrlari biologik parchalanmaydi. Shuningdek, tamaki yetishtirish yiliga 22 milliard tonna suv sarfiga, sigaret ishlab chiqarish esa 25 million tonna chiqindi hosil qilinishiga sabab boʻladi.

Doʻstlaringiz bilan ulashing

Jahon yangiliklari

12 Apr 21:15

xs.uz

AQSHda vertolyot daryoga qulashi oqibatida 6 kishi halok boʻldi (+video)

Kecha, 10-aprel kuni AQSHning Nyu-York shahrida joylashgan 'Gudzon''daryosiga vertolyot qulashi oqibatida olti kishi halok boʻldi. Bu haqida 'NBC News' nashri xabar berdi.Unga koʻra, vertolyot Manxettenning diqqatga sazovor joylarini kuzatish uchun soat 14:59 da havoga koʻtarilgan. Oradan koʻp vaqt oʻtmasdan uchuvchi boshqaruvni yoʻqotgan hamda Nyu-York shahrida joylashgan Gudzon daryosiga qulagan.Mazkur voqeaga guvoh boʻlganlarning taʼkidlashicha, vertolyot 'Gudzon''daryosiga urilgach p

Jahon yangiliklari

15 Apr 07:06

xs.uz

“Ijobiy va konstruktiv” — Tramp davrida birinchi Eron — AQSH muzokaralari qanday oʻtdi?

Eron va AQSH oʻrtasida Tehron yadro dasturi boʻyicha muzokaralarning birinchi raundi Oʻmonda boʻlib oʻtdi. Aytib oʻtish kerak, ikki davlat 2018-yildan buyon bu qadar yuqori darajada hamkorlik qilmagan edi.Har ikki tomon uchrashuvni konstruktiv deb atadi va joriy hafta muzokaralarning ikkinchi bosqichiga kelishib olganliklarini tasdiqladi. Qoʻshma Shtatlar 'toʻgʻridan-toʻgʻri aloqa' mumkin boʻlgan kelishuvga erishishda muhim rol oʻynashini aytdi.Muzokarada Eron delegatsiyasiga ushbu

Jahon yangiliklari

12 Apr 21:15

xs.uz

Qozogʻistonda ayrim oʻzbekistonlik haydovchilar harakatiga taqiq qoʻyildi

Unga koʻra, taqiqqa uchragan fuqarolar Qozogʻistonning 'Kaspi bank' onlayn tizimidagi 'davlat xizmatlari' jarimalar qismida tayinlangan jarimani toʻlashi zarur. Shundan soʻng mazkur davlat mutasaddi tashkilotlari tomonidan qoʻyilgan cheklovni olib tashlash boʻyicha choralar koʻriladi.'Hurmatli haydovchilar, yoʻl harakati qoidalariga qatʼiy amal qilib, ortiqcha ovoragarchiliklardan oʻzingizni xalos eting', deyiladi xabarda.

Jahon yangiliklari

15 Apr 07:06

xs.uz

Tojikistonda sodir boʻlgan zilzila qancha talafot yetkazgani ochiqlandi

5-6 balli silkinishlar soat 09:24 da qayd etilgan. Zilzila epitsentri Dushanbe shahridan 160 kilometr shimoli-sharqda, Rashtdan 21 kilometr uzoqlikda joylashgan. Dushanbeda 3 ballga yaqin yer silkinishi sezilgan.Maʼlumotlarga koʻra, 200 tadan ortiq qoʻshimcha binolar, jumladan, maktab, tibbiyot punktlari, choyxonalar vayron boʻlgan yoki shikastlangan. Rasht viloyatining oʻzida 40 ta turarjoy binosi vayron boʻlgan, yana 5 tasi qisman shikastlangan. Tojikobodda esa 54 ta uy toʻliq, 45 tasi