O‘zbekiston prokuraturasi tarixi muzeyi O‘zbekiston Respublikasi prokuraturasining 30 yilligi oldidan tashkil etilgan. Ushbu davlat organining tarixi va o‘tmishiga oid muzey dastlab 2009-yilda tashkil etilib, 2015-yilda undagi eksponatlar birmuncha boyitilgan. Biroq keyinroq mazkur muzey tugatilib, undagi eksponatlar yerto‘lalarda qoldirilgan. Bosh prokuror Nig‘matilla Yo‘ldoshevning 2020-yil 27-yanvardagi farmoyishi bilan prokuratura organlarining ko‘p yillik tarixini aholi, yosh huquqshunoslar va xorijiy mehmonlarga haqqoniy, to‘laqonli yetkazish, fuqarolarda prokuratura organlarining mehnati tasavvurlarini yanada boyitish belgilandi. Farmoyish ijrosini ta’minlash yuzasidan tuzilgan ishchi guruhi tomonidan muzeylar faoliyatiga doir 30 dan ziyod normativ-huquqiy hujjatlar, respublikadagi qator muzeylar faoliyati o‘rganildi, ulardagi ekspozitsiyalar fotosuratga olindi. “Daryo” fotomuxbiri ushbu yangidan tashkil etilgan muzeyda bo‘lib, u yerdan fotolavhalar tayyorladi.

Tashkilotchilar muzeyni yaratishda uzoq yillar xizmat burchlarini halol va vijdonan bajargan, adolat va qonuniylik yo‘lida sharafli yo‘lni bosib o‘tgan prokuratura xodimlari faoliyatini yosh mutaxassislarga namuna qilib ko‘rsatish, tizimda fidokorona faoliyat olib borgan va xizmat burchini bajarish vaqtida vafot etgan hamkasblarimizning xotirasini abadiylashtirish asosiy maqsad qilib olinganini qayd etishdi.

Muzeyni yaratish, uning konsepsiyasini ishlab chiqish hamda ekspozitsiyasini yaratishda hududiy prokuraturalarning mas’ul xodimlari, tarixchilar, muzeyshunoslar, dizaynerlardan iborat guruh jalb qilingan. Xususan, O‘zbekiston Badiiy akademiyasi va uning tarkibidagi ilmiy va o‘quv muassasalarining tajribali muzeyshunos olimlarining tavsiyalari va maslahatlari olingan.

Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar, Toshkent shahri va ularga tenglashtirilgan prokurorlarga topshiriq yuborilib, unda prokuratura organlari tarixiga oid tegishli ashyo va eksponatlar, prokuraturalarda mavjud muzeylardagi ashyolarning ro‘yxati, fotosurat va videolavhalar jamlangan va elektron bazasi shakllantirilgan. “O‘zarxiv” agentligidagi prokuratura organlari faoliyati tarixiga oid bir necha jilddan iborat hujjatlar o‘rganilib, tegishli hujjatlar, fotosuratlar hamda tarixiy kinotasvir nusxalari olingan. Shu bilan birga, Qatag‘on qurbonlari xotirasi, O‘zbekiston tarixi muzeyi, Davlat bojxona qo‘mitasi muzeyi va boshqa bir qator muzeylarning konsepsiyalari tahlil etilgan.

Muzey eksponatlarini jamlashda 10 mingdan ziyod arxiv materiallari, fotosuratlar, shu sohada faoliyat olib borgan shaxslarning shaxsiy buyumlari, turli davrlarga oid ashyolar saralanib olingan.

Muzeyda 36 ta asosiy ekspozitsiya stendlari joylashgan bo‘lib, ularda prokuratura tarixining eng qadimdan to bugungi kungacha bo‘lgan davri, tizimning barcha yo‘nalishlari faoliyatini namoyish etishga erishilgan.

Muzey jami 7 ta bo‘limdan iborat:

• O‘zbekiston davlatchiligi va huquqi tarixi.

• O‘zbekiston prokuratura organlari tarixi (Turkiston ASSR, O‘zbekistonning mustaqillikkacha bo‘lgan davri SSR prokuraturalari tarixi).

• O‘zbekistoning har bir viloyat prokuraturasi tarixi.

• “Xotira — muqaddas” (yuksak matonat va jasorat namunasi).

• O‘zbekistondagi sud-huquq islohotlari.

• Prokuratura organlarining xalqaro hamkorligi.

• Yangi O‘zbekiston prokuraturasi faoliyati

Shuningdek, muzeyda “Sharaf devori” ham tashkil etilgan bo‘lib, unda ikkinchi jahon urushida ishtirok etgan xodimlar, baynalmilalchi jangchilar hamda xizmat vazifalarini bajarish davomida vafot etganlar haqida ma’lumotlar berilgan.

Oliy darajali unvonga ega bo‘lganlar, davlat va idoraviy mukofot olgan yuksak e’tirof sohiblari, qolaversa, ilm-fan sohasida yutuqqa erishganlar hamda sport musobaqalari g‘oliblari bo‘lgan iste’dod va ilm namoyondalari to‘g‘risida ham batafsil ma’lumotlar keltirilgan. Muzey fondida 5 mingga yaqin hujjatlar 7 mingdan ortiq foto va videomateriallar, 2 mingga yaqin eksponatlar jamlangan.

700 kvadrat metr maydonda bunyod etilgan mazkur muzey kelgusida yanada kengayishi, eksponatlari soni oshib, boyib borishi rejalashtirilmoqda.

Foto

Viloyat prokuraturalari tarixidan

Ma’lumot uchun, O‘zbekistonda muzeylarning tashkil etilishi va faoliyati sohasidagi munosabatlarni tartibga solish maqsadida 2008-yil 12-sentabrda “Muzeylar to‘g‘risida”gi Qonun qabul qilingan. Shuningdek, muzeylarni rivojlantirishning innovatsion va amaliy mexanizmini ishlab chiqish, ko‘rsatilayotgan xizmatlar sifatini oshirish, infratuzilmani yaxshilash, san’at va badiiy ijodni rivojlantirish uchun zarur shart-sharoitlar yaratish, jahon madaniyati maydonida mamlakatning nufuzini mustahkamlash maqsadida Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 19-dekabrda “2020–2021-yillarda O‘zbekiston Respublikasida muzeylar faoliyatini takomillashtirish dasturini tasdiqlash to‘g‘risida”gi qarori qabul qilingan.