O‘zbekistonning tashqi savdo aylanmasida eksport hajmidan import hajmi ortib bormoqda. Xususan, O‘zbekiston 2023 yilda 24 mln dollarlik eksportni amalga oshirgan bo‘lsa, import hajmi 38 mln dollarni tashkil etgan. Hisobot davrida -13 mln 715 ming AQSH dollari qiymatida manfiy tashqi savdo balansi qayd etilgan. 2022 yilda manfiy ko‘rsatkich -11mln dollarni tashkil etgan edi.
Tashqi savdo aylanmasida Xitoyga qaramlik ortib bormoqda. O‘tgan 2023 yilda 11 mln dollarlik (2022 y. 6,4 mln dollar; 2021 y. 4, 9 mln dollar) mahsulot Xitoydan import qilingan bo‘lsa, eksport hajmi qisqarib, 2,4 mln dollarni tashkil etgan (2022 y. 2,6 mln dollar; 2021-y. 2,5 mln dollar).
Tashqi savdoda O‘zbekiston bilan eng ko‘p hamkorlik qilgan davlatlar:
- Rossiya – eksport 3,3 mln dollar, import 6,5 mln dollar;
- Qozog‘iston – eksport 1,3 mln dollar, import 3,0 mln dollar;
- Turkiya – eksport 1,2 mln dollar, import 1,8 mln dollar;
- Koreya Respublikasi – eksport 40,4 ming dollar, import 2,3 mln dollar;
- Turkmaniston – eksport 171 ming dollar import 923 ming dollarni tashkil etgan.
2023 yil yanvar-dekabr oylarida tashqi savdo aylanmasida MDH davlatlarining ulushi 32,9 foizni tashkil etib, tashqi savdo aylanmasidagi ulushi 2022 yilning mos davriga nisbatan 6,8 foizga kamaydi.
Ma’lumot o‘rnida, O‘zbekiston xorijdan sotib olgan tovarlar — import tarkibida eng katta ulush, mashinalar va transport asbob-uskunalari (39,2 %), sanoat tovarlari (16,6 %) hamda kimyoviy vositalar va shunga o‘xshash mahsulotlar (12,8 %) hisobiga to‘g‘ri kelmoqda.
Mohinur Mamatova